ჰოლანდიელი და შოტლანდიელი მეცნიერების მიერ ჩატარებული კვლევების შედეგების მიხედვით, რომელიც წარმოდგენილია ჟურნალში Thorax, ბავშვები, რომელთა დედები ორსულობისას ღებულობდნენ ვაშლს, გაცილებით ნაკლებად ავადდებიან ასთმით
... კითხვის გაგრძელება »
გულ-სისხლძარღვთ სისტემის დაავადებებისადმი მიდრეკილ ადამიანებს ექიმები ურჩევენ ყოველდღე მიიღონ ასპირინი, ვინაიდან იგი აუმჯობესებს სისხლის წებვადობას და ამცირებს თრომბების წარმოქმნის საშიშროებას. ნორვეგიელმა მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ იგივე თვისებები გააჩნია კივის. ეს ეგზოტიკური ხილი ,,წვავს" არტერიების მაბლოკირებელ ცხიმებს და ამცირებს თრომბების წარმოქმნის რისკს. თუკი ყოველდღიურად მიიღებთ 2-3 ცალ კივის, ამით დაიცავს თქვენს გულს სხვადასხვა დაავადებებისაგან. ასეთი დიეტის უკვე 28 დღის შემდეგ 18%-ით მცირდება თრომბები წარმოქმნის რისკი და 15%-ით კლებულობს სისხლში მავნე ცხიმოვანი მჟავების დონე, – იუწყება
ასისთავა ჯერ კიდევ უხსოვარი დროიდან არის ცნობილი როგორც სამკურნალო მცენარე. იგი ერთი ან ორწლიანი ბალახოვანი მცენარეა, სიმაღლით 15-35 სმ, წვრილი ფესვით. ფესვთანური ფოთლები ქმნიან როზეტს. ღერო წვრილია, ოთხწახნაგოვანი, შეფოთლილი, დატოტვილი, რომელიც თავდება ფარისებრი თანაყვავილედით. ყვავილები პატარაა, მუქი ვარდისფერი. როზეტის ფოთლები უკუკვერცხისებრია, ბლაგვი, 5 რკალისებური ძარღვით; ღეროს ფოთლები მოპირისპირეა, ნახევრადღერომხვევი, წაგრძელებულკვერცხისებრი ან ლანცეტისებრი, სიგრძით დაახლოებით 3 სმ, სიგანით 1-1,5 სმ, 3-5 ძარღვით. ყველა ფოთოლი კიდემთლიანია. ყვავილ
... კითხვის გაგრძელება »
აკაკი თელისებრთა ოჯახის წარმომადგენელი ხეა, რომლის სიმაღლე 7 (იშვიათად 12) მ-ია. ტოტებზე მორიგეობით განლაგებული ფოთლები ასიმეტრიულია. ბოლოში წაწვეტილი, ნაპირებში ხერხკბილა, ხეშეში, ზემოდან მქისე, ქვემოდან შებუსვილი, ძარღვებამოწეული. ყვავილები ორსქესიანია და ფოთლების იღლიებშია განლაგებული თითო-ოროლა, ყლორტების ძირში ხშირად განლაგებულია მამრობითი (ცალსქესიანი) ყვავილებიც. ნაყოფი 1 სმ-მდე სიმსხოს კურკიანაა, მოწითალო-ყვითელი, მოყავისფრო ან უფრო მუქი, ზოგჯერ თითქმის ცისფერი, ნაცრისფერი ნაფიფქით, ხორცოვანი ტ
... კითხვის გაგრძელება »
ბაბუაწვერა მრავალწლიანი ბალახოვანი მცენარეა
რთულყვავილოვანთა ოჯახიდან, სიმაღლით 5-50 სმ. მთავარღერძიან ფესვთა
სისტემას აქვს კარგად განვითარებული მთავარი ფესვი, სიგრძით 60 სმ-მდე.
დიამეტრით 2 სმ-მდე. სხვადასხვა ფორმისა და ზომის ფოთლები როზეტადაა
შეკრებლი, ისინი ხშირად ლანცეტისებრია, ფოთლის კიდე ამოკვეთილია. ისინი
სიგრძით 10-25 სმ-ია, სიგანით 1,5-5 სმ. მცენარის ყოველი ნაწილი (ფესვები,
ღეროები, ფოთლები) შეიცავს რძეწვენს. ყვავილები ყვითელია, ენისებრი,
ორსქ
... კითხვის გაგრძელება »
სამკურნალო ადონისი ანუ ყვითელი ცხვირისსატეხელა განეკუთვნება ბაიასებრთა
ოჯახს. ის მრავალწლიანი ბალახოვანი მცენარეა რუხი, მრავალმუხლიანი
ფესურით, რომლიდანაც იზრდება რამდენიმე მარტივი ღერო. ღეროები
ხშირფოთლიანია და მხოლოდ ქვედა ნაწილში არის შიშველი. ფესვთანური ფოთლები
გადაქცეულია რუხ ქერცლად. ღეროს ფოთლები ძირთან ნახევრად ღერომხვევია,
მორიგეობითი, შიშველი, თათისებრ განკვეთილი. ამათგან ორი უფრო მოკლეა,
ფრთისებრგანკვეთილი, დანარჩენი სამი კი თითქმის ერთნაირი სიდიდისაა,
ორგზი
... კითხვის გაგრძელება »
მრავალძარღვა ყვავილობს მაის-აგვისტოში. თესლი შემოდის აგვისტო-ოქტომბერში. მრავალძარღვა
გავრცელებულია მთელს საქართველოში გზის პირებზე, ბილიკებზე, ეზოებში,
ბაღებში, საძოვრებზე, ტყის კორომებში, საცხოვრებლის ახლოს, საერთოდ –
ტენიან ნიადაგებში. მთაში გვხვდება თითქმის 2500 მ-მდე ზღვის დონიდან. ამზადებენ
მრავალძარღვას ფოთლებს. ფოთლები მოკლე ყუნწებით იჭრება ყვავილობის
პერიოდში. არ შეიძლება მთელი როზეტის მოჭრა, რადგან, ამას მივყევართ
მრავალძარღვას განადგურებამდე. მიზანშეწონილია ფოთლების შეგროვება მშრალ
ამინდში, უნდა შეგროვდეს საღი, დაუავადებელი ფოთოლი. აშრობენ ჩრდილში
ფარდულში, რომელიც კარგად ნიავდება. მრავალძარღვას ფოთლები შეიცავს
გლიკოზიდ აეკუ
... კითხვის გაგრძელება »
ევროპული კულინარები თვლიან, რომ თავშავა და მაიორანი კარგად ავსებენ ერთმანეთს და ერთმანეთთან ახლოს დგანან. თავშავას არომატი მართლაც მაიორანის სუნს ჩამოგავს. გემო უფრო ნაზი და მწკლარტეა. თავშავას იყენებენ გალენური პრეპარატებისა და ეთერზეთების მისაღებად. გამხმარი ან ახალი ბალახი (მცენარის მიწისზედა ნაწილი) გამოიყენება სანელებლის სახით, რომელიც ცნობილია სახელწოდებებით `ორეგანო~ ან `პიცა-სანელებელი~. თავშავა პიცას უცვლელი შემადგენელია. განსაკუთრებით პოპულარულია მექსიკაში, ესპანეთში, იტალიაში. ფართედ იყენებენ სპაგეტის, ზოგიერთი კერძის, სალათების, ტომატის საწებლების, კვერცხის, ბოსტნეული კერძებში, ძეხვეულში, სუპებში, ხორცის შეწვისას და სხვა. ევროპული კულინარია ხშირად იყენებს მას სუპებთან და შავ წიწაკასთან ერთად. ამ მცენარის ბაზარი საკმაოდ დიდია და ამდენად, მცენარის კულტივირებაც პერსპექტიული.